Locatie Het Spant, Ameide
Aanwezig:
- Gespreksleider: Jan Ottevanger
- Vertegenwoordigers Werkgroep Landbouw:
- Corné Vermaat
- Gerrit de Jong
- Gert-Jan Kool
- Johannes ’t Lam
- Tijmen van Zessen
- Provincie Utrecht:
- Michiel Houtzagers, programmamanager
- Anja de Wit, gebiedscoördinator
- Gemeente Vijfheerenlanden:
- Ton van Maanen, wethouder
- Roelof Westerhof, adviseur (extern)
Op 19 juni 2023 heeft een bijeenkomst plaatsgevonden voor agrariërs en belangstellenden uit de gemeente Vijfheerenlanden. De bijeenkomst vond plaats in Het Spant in Ameide.
Welkom en opzet van de avond
Jan Ottevanger (gemeente Vijfheerenlanden) is deze avond gespreksleider en heet iedereen welkom.
Wethouder Ton van Maanen geeft een korte terugblik op de bijeenkomst van 1 november 2022 en op wat we ondertussen hebben bereikt. Conclusie van Ton van Maanen, de werkgroep en provincie Utrecht is: Stilstaan is geen optie, zoek mogelijkheden en zoek dat in gezamenlijkheid.
Werkgroep Landbouw aan het woord
Na de druk bezochte bijeenkomst op 1 november 2022 is de werkgroep Landbouw samengesteld. Deze Werkgroep Landbouw bestaat uit ca. 35 personen en geeft inbreng en advies voor de landbouwvisie die de gemeente opstelt en het gebiedsprogramma dat de provincie opstelt. Iedereen die wil meepraten, kan zich aansluiten bij de werkgroep.
Vijf leden uit de werkgroep stellen zich voor en zullen later op de avond plaatsnemen in het panel:
- Corné Vermaat
- Gerrit de Jong
- Gert-Jan Kool
- Johannes ’t Lam
- Tijmen van Zessen
Utrechts programma Landelijk gebied (UPLG)
Door Michiel Houtzagers, Programmamanager Gebiedsgerichte Aanpak – Landelijk Gebied provincie Utrecht, wordt een toelichting gegeven op het proces, de planning, inhoud en het traject tot het opstellen van het Utrechts Programma Landelijk Gebied. Het UPLG 1.0 moet 1 juli worden ingediend bij het Rijk. Ook gaat hij in op de wijze waarop de inbreng van de Werkgroep Landbouw is betrokken in dit traject. Voor een toelichting wordt verwezen naar bijgevoegde presentatie.
Waarom 2018 is gekozen als referentiejaar voor de stikstofreductie heeft te maken met het beschikbaar zijn van de meest actuele cijfers op het moment dat de Wet stikstofreductie en natuurverbetering is vastgesteld.
Aanpak legalisatie vergunningen
Roelof Westerhof geeft een toelichting. Er wordt een pilotproject gestart in provincie Utrecht voor de gemeente Vijfheerenlanden.
Vanuit de provincie wordt de vergunnigensituatie in beeld gebracht. Dit in aanvulling op de legalisatieaanpak PAS-melders. Door de situatie in beeld te brengen, ontstaat ook een beeld van mogelijk oplossingsrichtingen voor ondernemers die buiten hun schuld een vergunningenprobleem hebben. Waar nodig neemt de provincie contact met ondernemers voor aanvullende gegevens.
Landbouwvisie gemeente Vijfheerenlanden
Roelof Westerhof geeft een toelichting op de Landbouwvisie Vijfheerenlanden 2040, die momenteel wordt uitgewerkt. De tijd die de provincie en Rijk nodig hebben voor het concretiseren van het UPLG en de hierbij behorende opgaven wordt door de gemeente benut om een landbouwvisie op te stellen.
Er wordt onder andere een toelichting gegeven op de structurerende keuzes in het document. De landbouwvisie wordt uitgewerkt in overleg met de Werkgroep landbouw. Verder wordt nog een toelichting gegeven op de wijze van participatie.
De werkgroep adviseert over de landbouwvisie, de gemeente(raad) beslist. In het najaar ligt de landbouwvisie Vijfheerenlanden ter inzage. Dan kan iedereen zijn of haar zienswijze indienen. Dit geldt ook voor leden van de werkgroep. De presentatie is als bijlage bij dit verslag gevoegd.
Paneldiscussie en werkgroep in gesprek met de zaal
In het panel zitten:
- Ton van Maanen (wethouder VHL)
- Michiel Houtzagers (programmamanager provincie Utrecht)
Vertegenwoordigers werkgroep:
- Corné Vermaat
- Gerrit de Jong
- Gert-Jan Kool
- Johannes ’t Lam
- Tijmen van Zessen
Vragen/opmerkingen:
- Uit de toelichting op het UPLG volgt dat het ‘wat’ en ‘waarom’ is vastgelegd door het Rijk. Waarom niet een ‘bottom up’ aanpak en alles vanuit het gebied laten invullen? Antwoord: De ruimte die de provincie heeft voor uitwerking van het UPLG heeft zij zoveel mogelijk samen met het gebied ingevuld. De spelregels en kaders van het Rijk zijn echter maatgevend. Aanvullende opmerking: voordat het UPLG startte werd al gewerkt aan een gebiedsproces in VHL. Een aantal bevindingen uit dat traject krijgt een plek in het UPLG.
- Aandacht wordt gevraagd voor voldoende ruimte voor agrariërs in de omgevingsvisie van de gemeente. Er zijn veel opgaven die ruimte vragen. Voor landbouw is geen ruimteclaim neergelegd. Is dit een risico? De huidige ruimte binnen de gemeente is niet genoeg om alle wensen te vervullen. Met elkaar moeten we puzzelen om te zorgen dat we aan de gewenste ontwikkelingen invulling kunnen geven en er moeten keuzes worden gemaakt.
- Van belang is dat landbouwgrond beschikbaar blijft voor de landbouw en voor de opgave die er ligt. De provincie heeft daar ideeën over, maar heeft agrariërs nodig om die te kunnen realiseren. De provincie zorgt voor een grondbank.
- Aandachtspunt is: Ga niet te actief grond kopen, dit heeft als risico dat de grondprijs te hoog wordt.
- De staat van de natuur wordt niet alleen bepaald door de hoeveelheid stikstof. Bufferzones rondom natuurgebieden zijn niet gewenst, de boeren willen hier zelf invulling aan geven. In VHL wordt de verslechtering van de natuur vooral ook veroorzaakt door o.a. de waterhuishouding in het gebied en door het (gebrek aan) beheer. Waarom dan vooral inzetten op stikstof? Dit wordt beaamd door het panel. Zij pleiten voor inzetten op verbetering van de N2000 gebieden, het tegengaan van verdroging en inzetten op beheer. Dit is precies hetgeen vanuit VHL aan de provincie wordt meegegeven. Let op, ook nu wordt een eenmalige bijdrage gegeven uit het Transitiefonds om problemen op te lossen. Een structurele bijdrage voor beheer ontbreekt.
- Er wordt gepleit voor inzet op agrarisch natuurbeheer met een goede, reële vergoeding.
- Stel weer een Dienst Landelijk Gebied of landinrichtingscommissie op.
- De werkgroep doet haar best de agrariërs van Vijfheerenlanden te vertegenwoordigen. Echter niet alles wat in de werkgroep wordt aangegeven, wordt ook overgenomen in het UPLG of de landbouwvisie. Het is geen garantie. Vraag aan de zaal of de werkgroep mag doorgaan. De zaal stemt hiermee in.
De leden van de werkgroep krijgen van uit de zaal het vertrouwen om door te kunnen gaan als werkgroep. De voorzitter sluit de bijeenkomst en doet nog een oproep aan de deelnemers om zich aan te melden voor de werkgroep door het invullen van het formulier in de zaal of via landbouw@vijfheerenlanden.nl.