Na de druk bezochte bijeenkomst op 1 november 2022 is de werkgroep Landbouw samengesteld. De werkgroep gaat input geven voor de landbouwvisie die de gemeente opstelt en het gebiedsprogramma dat de provincie opstelt. Bij deze eerste bijeenkomst waren bijna alle leden van de werkgroep aanwezig. De werkgroep is divers, van beginnend tot zeer ervaren, zowel telers als veehouders en leden van LTO en toeleveranciers.
In dit verslag staan veel vragen. Het is de bedoeling om die in de komende tijd te beantwoorden.
Kennismakingsronde
Tijdens de kennismakingsronde bleek dat er veel vragen leefden bij de leden van de werkgroep, zoals:
- Hoe is de natuur hier?
- Kan ik nog boer blijven?
- Wat is het perspectief?
- Wat zijn de doelen?
- Waar zijn we aan toe?
- Kunnen we zelf invloed hebben op onze toekomst?
- Kan de discussie worden gevoerd op basis van feiten?
- Wat komt er op ons af?
- Wat is de toekomst naast het Natura-2000 gebied?
- Wat brengt de toekomst voor toeleveranciers van bedrijven?
- Wat zijn de randvoorwaarden van de overheid?
- Wat is het perspectief voor de nieuwe generatie?
- Wat gebeurt er met de rechten van de agrariërs die stoppen?
- Is er wel een stikstof probleem?
- Worden alle problemen bij de boeren neergelegd?
Veel werkgroep leden geven aan hun steentje te willen bijdragen en verantwoordelijkheid te willen nemen. Maar er zijn ook werkgroep leden die niet veel verwachten van deze werkgroep en in een enkel geval wordt er hardop afgevraagd of de gemeente wel aan de kant staat van de agrariërs.
Er is behoefte aan duidelijkheid, een goede analyse en eerlijke, transparante communicatie.
Terugblik bijeenkomst 1 november 2022
Uit de reacties van diverse werkgroepleden blijkt dat de aanwezigen de bijeenkomst van 1 november 2022 niet echt positief hebben ervaren. De zaal was te klein. De rol van de provincie was niet duidelijk. Er was, mede door gebruik van het podium, een enorme afstand tussen agrariërs en de provincie en gemeente. Verwachting was dat er meer duidelijkheid zou komen.
Wethouder Ton van Maanen legt uit dat de gemeente ervoor heeft gekozen om de provincie uit te nodigen voor de bijeenkomst. Hij geeft aan dat de gemeente achter de agrarische sector staat. Ook geeft hij aan dat hij het belangrijk vindt om samen met de sector én provincie met elkaar in gesprek te blijven. Hij werkt als gemeente liever samen met de provincie, in plaats van tegenover de provincie te staan. De te kleine zaal was een ongelukkige samenloop van omstandigheden, waardoor een grotere zaal niet beschikbaar was.
Presentatie
Het Rijk heeft alle provincies gevraagd om een Provinciaal Gebiedsprogramma op te stellen. Hierin stellen de provincies per gebied de doelen voor stikstof, natuur, water, klimaat en bodem vast. Deze programma's moeten op hoofdlijnen 1 juli 2023 klaar zijn.
De gebiedsprogramma’s zijn nodig om geld te kunnen krijgen uit het Transitiefonds.
Tijdens de presentatie werden veel vragen gesteld. Op veel vragen zijn op dit moment nog geen antwoorden.
- In welke mate zijn de natuurdoelen gewijzigd? Hoe is dat gegaan?
- Is drinkwaterwinning een drukfactor (voor de blauwgraslanden)? In welke mate?
- Wat zijn de uitschieters qua drukfactoren?Kunnen de afspraken over Natura-2000 nog worden aangepast?
- Er moeten veel hectares natuur bij komen. Wie gaat dat onderhouden?
- Hoe creëer je een gewenste balans met recreatie?
- Hoe voorkom je dat bij ‘omvormen’ naar natuur dat het over een aantal jaar weer verandert?
- Welke waarde heeft de landschapsvisie voor ons? Liever een landbouwvisie?
- Welke invloed heeft de omgevingsvisie op Vijfheerenlanden in relatie tot het ingetekende gebied Transitie Landbouw? Welke beperkingen of kansen biedt dit?
- In hoeverre is de restopgave (KDW) op te lossen met beheermaatregelen? (voer- en managementmaatregelen etc.)
- Wat is het effect van de uitbreiding van de natuur? Geeft het verbetering? En leidt uitbreiding tot zwaardere doelen?
- Mogen we zelf bepalen hoe we de reductie realiseren?
- Hoe dragen de verschillende sectoren bij aan de reductie?
- Mag je stikstof rechten straks binnen de provincie inzetten/ruilen?
- Geldt de 46% reductie alleen voor de agrarische sector?
- Hoe zit het met de vergunning van de verbreding van de A27?
- Hoe extensief is de landbouw in Vijfheerenlanden? En in welke mate produceren we lokaal?
- GVE-norm: waar willen we aan voldoen? En past dit bij Vijfheerenlanden?
- Wat is er bekend over interimmers in Vijfheerenlanden?
- Is het mogelijk om boeren te benaderen voor data (om een goed plan te kunnen maken)?
Hoe gaan we verder?
Om verder te kunnen werken aan een plan heeft de werkgroep antwoord nodig op de volgende vragen:
- Welk effect heeft het plan straks bij de provincie? Wat kan de werkgroep bereiken?
- Wat zijn de randvoorwaarden om dit te (blijven) doen?
- Waar moet het plan aan voldoen?
- Wat is de interactie tussen de provincies Utrecht en Gelderland? (in verband met de opgaves)
- Hoe borgen we de maatregelen (die al uitgevoerd worden)? Juridische borging is een voorwaarde.
- Hoe stellen de provincie en de gedeputeerde zich op tegenover ons plan?
- Wat zegt de 46%? Blijft het 46%? Dit is een voorwaarde om te beginnen.
Om door te kunnen gaan, wil de werkgroep meer duidelijkheid over de volgende onderwerpen:
- Maatregelen borgen
- Duidelijkheid PAS-melders
- Reductie doelen stikstof
- Inzicht in balans industrie en mobiliteit
- Mandaat voor de werkgroep
- Terugkoppeling naar alle agrariërs in Vijfheerenlanden
Veel agrariërs hebben data beschikbaar. Wethouder Van Maanen roept op om de data met elkaar te delen, zodat we die kunnen gebruiken.
Actiepunten
De gemeente verspreidt de 13 punten van Molenlanden onder de leden van de werkgroep, die hierop kunnen reflecteren en/of aanvullingen kunnen geven.
De provincie en de gemeente gaan informatiebladen over verschillende thema’s samenstellen, waarmee alle agrariërs op de hoogte blijven van de ontwikkelingen.
Volgende bijeenkomst van de werkgroep vindt bij voorkeur plaats in januari 2023.
De werkgroepleden ontvangen per mail het verzoek of hun gegevens mogen worden gedeeld met de andere werkgroepleden.