Voor deze avond was een presentatie voorbereid. Bij gebrek aan scherm en beamer leidt de burgemeester de aanwezigen zonder presentatie door de onderwerpen van de avond heen.
De burgemeester heet een ieder hartelijk welkom. Zoals tijdens eerdere avonden is toegezegd is het vandaag het moment om met elkaar te kijken wat er goed gaat en wat er niet goed gaat. De burgemeester wil vooruitlopend op deze avond aangeven erg trots te zijn op het dorp Kedichem.
Hij geeft aan dat de sleutelgroep elke dinsdagavond bij elkaar komt in De Stoof. Daar vindt inmiddels een overleg plaats met een vaste agenda tussen wethouder, medewerkers en inwoners uit het dorp die een groep vertegenwoordigen. Hij wil met de bewoners vandaag graag terugkijken, de huidige stand van zaken bespreken en een blik op de toekomst werpen.
Terugblik
Het dorp werd overvallen door de komst van de asielzoekers. Tijdens eerdere avonden is uitgelegd waarom dit gedaan is. Het gemeentebestuur is zich bewust van de gevoelens die dat oproept. De crisis vraagt echter om deze aanpak, de aantallen vluchtelingen lopen op en de gemeente Vijfheerenlanden wil een bijdrage leveren om de druk in het land in goede banen te leiden.
Tijdens de eerste informatieavond was er de uitnodiging om in gesprek te gaan tijdens inwonersavonden of binnen de sleutelgroep. De sleutelgroep ventileert de sfeer in het dorp, leden nemen geen blad voor de mond. Iedereen mag zeggen wat hij of zij vindt. Het in gesprek blijven is belangrijk gebleken en kon alleen doordat de leden van de sleutelgroep zich in bleven zetten en aan tafel bleven.
Aanvankelijk inventariseerden we vragen en zorgen. Het overleg op dinsdagavond verliep niet altijd rooskleuring. De discussies waren stevig en de zorgen groot. Een deel van het dorp wilde geen opvang in Kedichem, een deel wilde meewerken aan het oplossen van een landelijk probleem en een deel zag het als kans.
Waarom kon de gemeente ineens wel snel handelen? Andere zaken duren vaak veel langer. De gemeente kon snel schakelen. Onder de crisiswet is het mogelijk achteraf vergunningen aan te vragen.
En dan was er de rechtszaak tussen eigenaar en exploitant. De opvang voldoet niet aan de regels, maar de rechter laat de sociaal maatschappelijke aspecten van de opvang zwaarder wegen waardoor er voor 1 jaar opvang mogelijk is.
Duur van de opvang
De burgemeester maakt nog een maal duidelijk dat de opvang voor maximaal een jaar is. In een eerder collegebesluit werd uitgegaan van minimaal 1 jaar, maar na de eerste inwonersavond is dit besluit aangepast. Het collegebesluit is vandaag bevestigd zodat hier geen misverstand over kan bestaan.
De hotelfunctie moest in stand gehouden worden. Daarom is het terras ook deze zomer open voor bezoekers.
Zorgen en meldingen
Binnen de sleutelgroep is gezamenlijk geprobeerd de zorgen een plek te geven, zaken aan te pakken en soms nuancering aan te brengen.
Er kwamen veel meldingen binnen over het na 22 uur buiten zijn van de asielzoekers, roken en blowen en aanwezigheid in de speeltuin. De politie is op een dinsdag aangeschoven bij de sleutelgroep om uit te leggen hoe we het beste met meldingen om kunnen gaan. De asielzoekers zijn inwoners van Vijfheerenlanden waar dezelfde rechten en plichten voor gelden als voor een ieder. Meldingen worden gesplitst in overtreding van de wet, in noodgevallen is er dan 112 en bij geen haast 0900 8844. Andere meldingen kunnen via het bekende mailadres, crisisnoodopvang@vijfheerenlanden.nl bij de gemeente gedaan worden.
In het begin is er, ook op aanraden van inwoners, gekozen voor extra beveiligers, extra toezicht en extra surveillance. Kedichem was zoveel aanwezigheid van toezicht en politie niet gewend. In plaats van de veiligheid te vergroten, voelde een deel van de inwoners zich eerder onveilig. Daarom is dit afgeschaald. Daarnaast is op advies van de sleutelgroep een voorlichtingsbijeenkomst van politie, handhaving en beveiliging gehouden op de basisschool.
De gemeente heeft op die manier de meldingen opgepakt. Er kwamen ook positieve berichten binnen. De manier waarop de asielzoekers met onze dodenherdenking omgingen werd gerespecteerd.
Dagbesteding
In de vergaderingen van de sleutelgroep is ook ruimte ontstaan om te praten over de dagbesteding.
Asielzoekers in de procedure mogen formeel niet werken, maar de gemeente is in overleg om werken toch mogelijk te maken door mee te doen met een pilot. Voorbeelden bij de Oekraïense vluchtelingen laten zien dat dit hen helpt zich zinvol en nuttig te voelen. Het vergroot het zelfvertrouwen en maakt het leren van de taal makkelijk. Inmiddels werken twee gasten in het hotel en een aantal gaat aan de slag als installateur van zonnepanelen.
Het rooster van de dagbesteding raakt gevuld met taallessen, een wiskundeklasje, sportactiviteiten en creatieve activiteiten. Er is ook ruimte voor vrijwilligerswerk, er wordt gewerkt in het Natuur Centrum Gorinchem, een aantal heeft een flat opgeknapt in Vianen via VHL voor Elkaar.
In overleg met gemeente, COA, vluchtelingenwerk, Avres en Bindkracht werkt de locatiemanager aan een traject om de asielzoekers werkfit te maken.
Er zijn op dit moment 20-30 vrijwilligers aangehaakt bij de opvang maar ze zijn altijd welkom. Oproepen en verslagen van activiteiten worden ook gedeeld via Facebook en Twitter, noodopvang Kedichem.
Sleutelgroep
De sleutelgroep vergadert aan de hand van een vaste agenda. Er is een groepsapp waar de verslagen gedeeld worden en meldingen ook gedaan kunnen worden. De verslagen van de vergaderingen krijgen een plek op de website van de gemeente zodat iedereen in de gelegenheid is ze te lezen.
Er is ruimte voor het een vrije mening, alles mag aan bod komen.
Hoe nu verder?
Dinsdag 22 mei 2023 koppelen we deze avond terug in de sleutelgroep. Ook de stembiljetten voor ideeën voor het dorp worden dan geteld.
De burgemeester legt kort uit hoe de lijst tot stand is gekomen. Bijvoorbeeld woningbouw is een wens van veel inwoners, maar staat al hoog op de bestuurlijke agenda. Daarom is woningbouw niet aan de lijst toegevoegd. Hetzelfde geldt voor zaken waarover eerder afspraken gemaakt zijn, zoals het baarhuisje.
Acties die we snel op konden pakken zijn inmiddels gerealiseerd of er is opdracht gegeven. Zo waren de doeltjes aan vervanging toe en leefde de wens voor bloembakken op het Kerkplein.
Na het uitbrengen van de stemmen van het dorp maakt de sleutelgroep een top 3. In overleg wordt gekeken naar de daadwerkelijke keuze.
Bereikbaar
We blijven bereikbaar voor de inwoners van Kedichem. Het bekende mailadres is en blijft in gebruik voor allerhande vragen en meldingen.
Huisregels
Hoe gaan we om met de huisregels? In het begin zat de gemeente hier strak in, maar de opvang is geen gevangenis. Mensen mogen na 22 uur de opvang verlaten na zich gemeld te hebben.
Ontstaat er overlast? Dan kunnen en zullen we ingrijpen, maar de asielzoekers mogen even een wandeling maken, tijdens een hete zomerdag in de vroege ochtend een rondje hardlopen, buiten de venstertijden. De inwoners stellen de betrouwbaarheid ter discussie, de regels worden losgelaten? En willen ze naar buiten? Dan kunnen ze het terras toch op?
De huisregels blijven in tact, maar we gaan er anders mee om. Minder streng. We blijven wel een registratie voeren zodat altijd duidelijk is wie er buiten was als er onverhoopt overlast veroorzaakt wordt.
Incidenten
De onbekendheid baart sommige inwoners zorgen. Er is een incident geweest met een meisje. Dit is opgepakt door de politie en naar tevredenheid van de ouders opgelost. De burgemeester benadrukt in het algemeen dat een asielzoeker geen crimineel is.
De regels rond het gebruik van het zwembad zijn duidelijk, alleen leden mogen gebruik maken van het bad. De asielzoeker is geen lid, dus heeft geen toegang. Er is onlangs een foto gemaakt van asielzoekers op het zwembadterrein. Deze gasten waren er nadat ze toestemming van een van de gasten van het zwembad hadden gekregen. Ze wilden even een foto maken. Ter verduidelijking worden de afspraken nogmaals herbevestigd.
De gemeente heeft een ander beeld van het aantal meldingen, niet een aaneenschakeling van meldingen maar 2 meldingen, die via verschillende kanalen tot ons gekomen zijn en die zijn opgepakt al dan niet met inschakeling van de politie.
Koningsdag
Een van de aanwezigen heeft de asielzoekers gemist tijdens Koningsdag. Dat was een mooi moment geweest elkaar te leren kennen. De burgemeester geeft aan dat de insteek was iedereen een fijne Koningsdag te bezorgen en geen gelegenheid te geven om zaken uit te lokken. Daarom is de groep die dag naar de Efteling geweest.
Bankjes
De blowende mensen op bankjes worden als storend ervaren en niet passend bij het beeld in het dorp. De bankjes zijn er voor mensen die fiets- en wandelroutes doen. Ze zijn nu allemaal bezet.
Er is gekeken of er in het hotel een plek gemaakt kan worden waar dit gedoogd wordt. De gemeente erkent het gevoel dat zerotolerance op locatie gevolgen heeft voor de omging. Toch kiezen we niet voor blowen op de locatie, om niet de uitnodiging te doen aan de anderen om te gaan blowen, geen drugs blijft dat wat we uit willen stralen. Een klein aantal jongens blowt. De locatiemanager is met hen in contact over waar ze dat doen. Regel is dat ze niemand tot last zijn, en zeker niet in de omgeving van kinderen blowen. De algemene stelregel is dat blowen in Nederland gedoogd wordt, ook voor asielzoekers.
Een van de aanwezigen geeft aan dat er nog bankjes vrij zijn en dat blowen ook in Kedichem al voor de komst van de opvang realiteit was. Zolang er geen overlast is kunnen we hier weinig tegen doen, behalve de algemene regel: val niemand lastig dus blow op plekken waar dat niet het geval is.
Vragen uit de zaal
Een van de bewoners vindt het niet in orde dat het dorp op de knieën moet en dankjewel moet zeggen door een stembiljet in te vullen. Het dorp levert al jaren in en miljoenen gaan naar de grotere kernen. Zo ook de bloembakken, werden wegbezuinigd en nu komen ze terug.
De burgemeester kent als inwoner van een dorp dit gevoel. Dat veel van de investeringen naar de grotere kernen gaat, maar dat is daar ook nodig. De bewoners hoeven geen dankjewel te zeggen of op de knieën, het is geen fooi, maar de gemeente wil wel iets tegenover de inzet van het dorp stellen.
Een schoolplein moet gewoon veilig zijn! Ook dit beaamt de burgemeester. Maar het schoolplein is van het schoolbestuur. De gemeente gaat wel in overleg met het bestuur om te kijken wat er mogelijk is.
Een van de leden van de sleutelgroep voegt toe niet overtuigd te zijn van het feit dat de opvang na een jaar stopt. Net als met drugs en alcohol, kunnen we ook in dit geval worden overruled door het COA. Hij vraagt of de burgemeester opstapt als hij zich niet aan de toezegging houdt de opvang per 1 maart 2024 te sluiten. De burgemeester zegt dit toe.
De burgemeester dankt een ieder voor zijn komst in soms kritische inbreng en spreekt de verwachting uit dat we in overleg met elkaar van de opvang het beste maken.